Tầm nhìn hiểu đơn giản là một bức tranh về tương lai mong muốn của tổ chức. Khi bạn thấy một tuyên bố tầm nhìn chiến lược được viết ra chỉ 2-3 dòng, bạn hãy nhớ rằng nó là hội tụ tinh tuý của nhiều thứ, từ tri thức đến kinh nghiệm, từ khuôn mẫu đến sáng tạo và cả sự điên rồ nữa. Dù đơn giản, tầm nhìn đoáng vai trò vô cùng quan trọng trong quá trình xây dựng chiến lược. Nếu bạn có một tầm nhìn rõ ràng, bạn sẽ xác định được chiến lược đúng đắn cho tổ chức. Nếu bạn không có tầm nhìn rõ ràng, bạn sẽ không thể có một chiến lược phù hợp.
Chúng ta hãy thử xem tầm nhìn ở một công ty được sáng tạo thế nào nhé.
…Tháng 10. Quá trình xây dựng chiến lược đã trải qua giai đoạn phân tích chiến lược (ngành, nội bộ) và bắt đầu viết tầm nhìn chiến lược. Khách hàng nổi hứng kéo nhau lên một resort có núi, có hồ để …mơ mộng. Điện thoại của tất cả các thành viên tham gia được gom lại và để chế độ “bay”.
Bắt đầu, cổ đông lớn, ban giám đốc đến những nhà quản lý chủ chốt trình bày giấc mơ 10-20 năm rồi tranh cãi nảy lửa để đi đến “bán kết” về lĩnh vực kinh doanh, vị thế, phạm vi thị trường của công ty trong tương lai – những nguyên liệu để viết tầm nhìn. Quả thực, giấc mơ của các cổ đông hay quản lý nhiều lúc không thấy giới hạn, phiêu thậm chí là điên rồ.
Buổi chiều, mỗi người lại trở thành những “nhà văn” sáng tác. Qua ba vòng viết-sàng lọc- viết lại – từ hơn một chục phiên bản rồi chọn được 3 phiên bản – có phiên bản chưa đầy 2 dòng, có phiên bản đến 3 dòng. Đơn giản, súc tích nhưng phải táo bạo, mơ lớn; dễ truyền thông nhưng phải sinh động… bao nhiêu yêu cầu phải thể hiện trong khoảng 40 chữ.
Nhiệm vụ tiếp theo của lãnh đạo công ty là nghiên cứu tiếp để đưa ra quyết định cuối cùng trong tuần tiếp theo. Mọi người nhận lại điện thoại và bắt đầu nghỉ ngơi.
Tại sao quy trình viết một tầm nhìn phải dài dòng và phức tạp như vậy trong khi những chuyên gia tư vấn chỉ cần một thời gian ngắn (khi có đủ nguyên liệu) là viết được một tuyên bố hoàn chỉnh?
Lý do chính đằng sau quá trình đó là mỗi doanh nghiệp cần một tầm nhìn thực sự có khả năng lôi cuốn, truyền cảm hứng và quan trọng là sự cam kết của ban lãnh đạo, quản lý chủ chốt cũng như cán bộ, nhân viên của công ty khi thực thi chiến lược và hiện thực hoá tầm nhìn. Muốn vậy, phải khuyến khích sự tham gia và tạo được cảm xúc tích cực của đội ngũ quản lý với tầm nhìn chiến lược ngay từ khi nó được sinh ra.
Tầm nhìn chiến lược hay chiến lược phải là sản phẩm của lãnh đạo doanh nghiệp với sự chung tay của quản lý chủ chốt chứ không thể là sản phẩm đến từ bên ngoài.